Nieuwe orthopedische schoenen kunnen nog zo goed passen, maar als de cliënt ze zelf niet kan aantrekken, dragen ze niet bij aan het oplossen van voetproblemen. Medisch pedicure Petrix Vink vertelt en demonstreert hoe zij, samen met haar cliënt en de orthopedisch schoenmaker, streeft naar verbeteringen.
Voor hun artikel in Podopost nr. 6 (juli, 2015) over het voorkomen en behandelen van drukblaren spreken pedicures Ellen van Kruining en Hetty Klootwijk met EHBO’er Theo Peulen die actief is bij de Nijmeegse Vierdaagse. In dit artikel vindt u informatie over blaren in het algemeen.
Tekst: Ellen van Kruining en Hetty Klootwijk
Een blaar is een met vocht gevulde holte die in de opperhuid (epidermis) ligt of tussen de opperhuid en de lederhuid (dermis). Terwijl de bovenste huidlaag langdurig met de beweging van de schoen of de sok mee schuift, ligt de lederhuid door de verbinding aan het onderhuidse vetweefsel juist stil. Door de frictie die dit geeft, wijken de huidlagen van elkaar. Deze ruimte vult zich met vocht en daarmee is de blaar een feit.
Bloedblaar
Een bloedblaar ontstaat als de net onder de lederhuid gelegen vaatplexus (netwerk van bloedvaten) beschadigt raakt door druk, wrijving en/of beknelling. Het bloed hoopt zich op tussen de cellen en vormt een bloedblaar. De Latijnse naam voor een blaar is bulla en onze zuiderburen noemen het een brein. Een blaar met een doorsnede kleiner dan een centimeter wordt ook aangeduid met de term vesikel.
Drukblaar
Blaren kunnen diverse oorzaken hebben zoals verbranding, bevriezing, oedeem, medicatie, allergieën en mechanische invloeden. Met mechanische invloed wordt de combinatie van (langdurige) druk en wrijving bedoeld, zoals deze bijvoorbeeld voorkomt tijdens een lange wandeling op niet goed passende schoenen. De blaren die hierdoor ontstaan, worden ook wel drukblaren genoemd. De gevoeligheid van de huid en het type huid spelen mee bij het wel of niet ontstaan van blaren door mechanische invloeden. Zo komen er in een oudere huid sneller blaren voor. Transpirerende huid bevordert wrijving en daarmee ook blaren. Door vormafwijkingen aan de voet, zoals hamertenen en/of voetproblemen zoals clavi, wordt de voet anders belast. Ook dit leidt eerder tot blaren.
Locaties
Op de drukpunten onder de voet waar de meest intense wrijving voorkomt, zullen het eerste en de meeste blaren ontstaan. Een blaar wordt groter naarmate de wrijving doorzet. Daarbij neemt de druk van de vochtblaas op de omgeving toe. Op een gegeven moment barst een blaar open en vanaf dat moment ligt een infectie op de loer.
(Met dank aan Johan Toonstra voor de inhoudelijke controle.)
Zo’n 42.000 wandelaars nemen eel aan de Nijmeegse Vierdaagse. Heel wat blaren worden dan op de EHBO-post doorgeprikt. Een van de manieren om drukblaren te voorkomen is het tapen van de voeten. Pedicures Ellen van Kruining en Hettie Klootwijk bezoeken EHBO‘ er Theo Peulen die advies geeft over het voorkomen en behandelen van drukblaren. Lees ook het artikel in Podopost nr. 6, juli 2015.
Tekst: Ellen van Kruining en Hetty Klootwijk
Bij tapen ofwel afplakken wordt een ‘tweede huid’ van dakpansgewijs aansluitende repen leukoplast over de volledige plantaire voet en de achillespees aangelegd. Zie afbeeldingen 1 tot en met 4. De tape voorkomt mechanische stress op de huid. Wrijving kan niet meer optreden en dus ontstaan er (praktisch) geen blaren meer.
Wanneer nodig?
Theo raadt preventief tapen aan bij lange(re) tot extreem lange wandeltochten. Het tapen van al ontstane blaren stelt een wandelaar desgewenst in staat om de wandeling uit te lopen. “Tien tot vijftien kilometer wandelen kunnen voeten in principe goed aan. Dan is tapen niet nodig, ook niet als het gaat om meerdaagse tochten. Eventueel volstaan blarenpleisters. Bij langeafstandswandelingen raden we blarenpleisters juist af omdat ze verschuiven over de voet. Daardoor veroorzaken ze juist blaren.”
Welke huid geschikt?
Bijna iedere huid is geschikt om te tapen. Bij mensen die allergisch zijn voor bruine pleisters gebruikt Theo witte leukoplast. Zeker bij risicovoeten is het verstandig om te tapen. “Juist dan willen we blaren en wonden immers graag voorkomen.”
Huidziekten kunnen een contra-indicatie vormen. Denk daarbij aan psoriasis, eczeem en (ernstig) mycose onder de voet. “Wij beoordelen per persoon en per voet of het wel of niet verstandig is om te tapen”, legt Theo uit. “Onze vuistregel is: een teveel beschadigde huid niet afplakken. Bij twijfel overleggen we met een aanwezige arts of verpleegkundige.”
Hoe uitvoeren?
Tapen wordt met precisie uitgevoerd. Het is noodzakelijk om eerst een cursus te volgen. De leukoplast wordt dakpansgewijs, volledig strak en zonder naden of plooien volgens een vaste volgorde en werkwijze op de plantaire voet en achillespees aangebracht. Daarbij sluiten de naden van de leukoplast precies aan op de op één na laatste aangebrachte reep die onder de laatste reep leukoplast zichtbaar is. Na het tapen wrijft de behandelaar de leukoplast volledig met talkpoeder in om de naden te ‘verzadigen’. Dat bevordert het ontstaan van één vlak en voorkomt dat de tape op de naden onverhoopt aan de sokken plakt. Leukoplast dat op een later moment op de uiteinden loslaat, kan weer worden vastgeplakt door de onderliggende huid met wasbenzine schoon te maken.
Wanneer uitvoeren?
Preventief tapen vindt bij voorkeur de avond voor de wandeling plaats. Om het plooien van de leukoplast door schuiven van de voeten in bed te voorkomen, slaapt de loper met de sokken aan. De tenen worden vrijgelaten omdat ze ’s nachts wat kunnen opzetten. De leukoplast zou de doorbloeding dan kunnen belemmeren. Voeten met veel/dik eelt worden ook niet preventief getapet, omdat dat niet prettig aanvoelt. Tenen en/of voeten met plantair eelt worden zo nodig, dus bij dreigende blaren, tijdens de wandeling alsnog in een EHBO-post getapet.
Hoe verwijderen?
Theo adviseert om de tape er de avond na de wandeling vanaf te halen. “Week de leukoplast van de huid in een badje met warm water en zout of Badedas. Scheur de tape nooit van de voet. Je weet immers niet in welke staat de huid onder het tape zich bevindt. Een al enigszins losse huid of een toch al aanwezige blaar kun gemakkelijk met de leukoplast meegetrokken worden.” In geval van risicovoeten kunnen pedicures misschien beter adviseren om de tape van de huid te weken met de douchestraal. Zo wordt voorkomen dat de huid te week wordt.
Als gevolg van artritis psoriatica in het verleden kampt meneer Dijkgraaf (68) met flinke standsafwijkingen van zijn tenen. Medisch pedicure Igna Breedeveld demonstreert hoe zij zijn risicovoeten verzorgt en welke instrumenten daarbij favoriet zijn. Haar visie: “Om veilig en goed te kunnen werken, moeten we bij voeten durven afwijken van de standaard werkwijze zoals we die in de basisopleiding leren.”
Tijdens de Meeting Fair in Nürnberg in mei presenteerde het Fraunhofer Instituut het prototype van een kous voor diabetespatiënten. De kous heeft ingebouwde sensoren om druk te meten.
Als er te veel druk ontstaat op een bepaalde plaats aan de voet, dan ontvangt de patiënt via zijn smartphone of tablet een waarschuwing dat hij zijn voet anders moet plaatsen. De bedoeling van deze kous is het voorkomen van voetulcera. Druk op de voet verhoogt bij diabetespatiënten – zeker als er ook sprake is van neuropathie en ernstig vaatlijden – de kans op een voetulcus.
Meer dan drukmeting onder de voet alleen
Er zijn wel systemen die de druk onder de voet meten met zolen, maar ze kunnen tegelijkertijd niet de druk op de hiel, de bovenkant van de voet en de enkel meten. Het prototype kous heeft 40 zeer fijne, diëlektrische elastomeer sensoren die de drukbelasting en drukverdeling meten. De sensoren zijn gemaakt van een zacht en zeer rekbaar siliconen-elastomeer folie dat gemakkelijk te integreren is in het textiel. Deze folie wordt aan beide zijden bekleed met zeer flexibele elektroden. Wanneer de folie onder druk komt te staan, wordt deze dunner en breder. Op dat moment wordt een signaal gegeven.
Verder ontwikkelen
De sensoren zijn genaaid of gelijmd tussen twee lagen stof, waarbij de kousen comfortabeler aan- en uit te trekken zijn. De kousen bestaan uit katoen en synthetische vezels en zijn ademend en zweettransporterend. De kous moet nog verder geoptimaliseerd
worden wat betreft de dikte van de sensoren en de wasbaarheid. Ook wordt gewerkt aan een rondgebreide versie. Als de kousen in productie worden genomen mag het niet meer dan 250 euro kosten.
Om risico’s op het ontstaan van wonden en van amputaties in te schatten is het bij diabetespatiënten belangrijk om neuropathie vroegtijdig te diagnosticeren. Maar dat gebeurt te weinig, met alle gevolgen van dien, aldus prof. R. Malik van de University of Manchester. Dat komt volgens hem omdat de testen die artsen gebruiken om de diagnose neuropathie te stellen zich richten op de verkeerde vezels.
“Men richt zich op de grote vezels, terwijl men zich zou moeten richten op de kleine vezels, en wel de C-vezels. Deze vormen zo’n 90% van de smalle vezels. Dit zijn de vezels die bij neuropathie als eerste worden aangetast. Hoewel deze vezels verantwoordelijk zijn voor de aansturing van onder meer pijn, bloedtoevoer, infectie en anhidrosis, worden ze genegeerd bij het vaststellen van neuropathie.
Cornea confocale microscopie
Soms wordt een huidbiopsie genomen, voor het vaststellen van de diagnose maar dat zet volgens Malik te weinig zoden aan de dijk. De huid bevat 200 smalle vezels (nociceptoren) per mm 2, terwijl het hoornvlies van het oog (de cornea) 7000 nociceptoren per mm2 bevat. Naarmate neuropathie toeneemt, neemt de dichtheid van de nociceptoren af. Door het hogere aantal nociceptoren is neuropathie dus veel sneller via het hoornvlies te diagnosticeren. “Het hoornvlies laat zien wat er in de voet gaande is”, aldus Malik. Malik pleit daarom voor het toepassen van cornea confocale microscopie. Dit is een nieuwe klinische methode voor de studie van de corneale celstructuur. Het is een niet-invasieve techniek voor in vivo beeldvorming van levende cornea. Met behulp van deze techniek worden beelden verkregen die vergelijkbaar zijn met in-vitro-histochemische technieken. De methode is nog niet goedgekeurd door de Amerikaanse FDA.
Malik deed zijn uitspraken tijdens het 7th International Symposium on the Diabetic Foot, dat gehouden is van 20 t/m 23 mei in Den Haag.
In de Amerikaanse staat New York hebben patiënten met een prothese flinke pech. Onder de Affordable Care Act Insurance vergoedt de verzekeraar namelijk nog maar één prothese per ledemaat per leven. Deze nieuwe regel houdt in dat wanneer een prothese stuk gaat of door slijtage niet meer goed zit, deze niet gerepareerd of vervangen wordt. Alleen voor kinderen geldt een uitzondering.
Dan Bastian, een instrumentenmaker, vertelt aan de Amerikaanse nieuwszender CBS dat geen enkele prothese levenslang meegaat. “Het lichaam verandert en technologie verbetert, maar dat maakt de staatsverzekeraars, blijkbaar niets uit.” Veel mensen met een prothese vrezen nu het ergste. Sommigen kunnen zonder protheses nauwelijks functioneren.
De verzekeraars geven aan dat de staat de vergoedingen bepaalt en alleen de staat daar verandering in kan aanbrengen. Een prothese kost in de staat New York tussen de 5000 en 10.000 dollar. Advocaten hebben al aangegeven dat dit ingaat tegen de burgerrechten en voeren gezamenlijk met prothesegebruikers acties.
Van 30 mei tot en met 1 juni 2015 staat Evenementenhal Hardenberg met de Vakbeurs Uiterlijke Verzorging volledig in het teken van de uiterlijke verzorging. Tijdens deze drie dagen presenteren bedrijven uit de kappers-, cosmetica-, wellness-, pedicure- en manicure-, afslank- en accesoirebranche en ook opleidingsinstituten de laatste trends in (verzorgings)producten en behandelingen.
Podiumprogramma
Vakbeurs Uiterlijke Verzorging staat bekend om het podiumprogramma. Ook tijdens deze editie vinden op het podium diverse presentaties, wedstrijden en modeshows plaats. Zo organiseert Keune Hair Cosmetics de Young Talent Award – een wedstrijd waarbij studenten van Nederlandse kappersopleidingen tegen elkaar strijden. Matrix verzorgt verschillende workshops voor kappers, beautyspecialist John Beerens geeft diverse presentaties en Pediroda organiseert lezingen waarvoor pedicures accreditatiepunten krijgen.
Exposanten op de beursvloer
Dit jaar staan bekende namen uit de branche als Deconails, Safety4You, John Beerens, Keune, Maxcamo, van Ginkel, Beautycare Emmen, Golden Rose en Caroline Cosmetics op de beursvloer. Maar ook nieuwe namen – waaronder Donnerberg, Nailfashion, MIJNVORM en Martula – presenteren tijdens Vakbeurs Uiterlijke Verzorging hun nieuwste producten en behandelingen.
De beurs bezoeken
Zaterdag 30 mei en zondag 31 mei krijgen alleen KvK-geregistreerde relaties toegang tot de vakbeurs. Op maandag 1 juni is de beurs ook toegankelijk voor studenten van opleidingen in de uiterlijke verzorgingsbranche. Registreren voor een bezoek kan hier.
Een voetenbad is een verwennerij en verzorgend voor de voeten, de huid voelt heerlijk zacht aan. Een voetenbad verbetert de doorbloeding en afvalstoffen kunnen makkelijker afgevoerd worden. Bij onder andere stress, hoofdpijn, verkrampte spier van de nek en schouders, slapeloosheid is een voetenbad een weldaad. Wij zetten enkele recepten op een rijtje.
Los de essentiële olie altijd op in badolie als je gebruik maakt van een voetenbad. Als de essentiële olie niet oplost, kunnen er irritaties of verbrandingen optreden. Alle essentiële oliën kunnen veilig gebruikt worden als ze opgelost worden in de basis badolie.
Recepten
Het basisrecept voor een voetenbad is 5 ml neutrale badolie met 1 tot 6 druppels essentiële olie.
Recept voor vermoeide voeten
5 ml basis badolie
3 druppels rozemarijn
2 druppels grapefruit
Recept voor koude voeten
5 ml basis badolie
1 druppel kaneelschors
1 druppel oregano of tijm
2 druppels sinaasappel
Recept voor een exotisch verwenbad
5 ml basisbadolie
1 druppel roos
1 druppel jasmijn of ylang-ylan
Verse bloemen van roos, jasmijn, oranjebloesem, gardenia, of orchidee.
De optie van het leasen van behandelstoel en/of apparatuur lijkt niet erg populair onder pedicures. Toch zijn er voordelen, vooral als u geen groot bedrag in een keer kunt ophoesten. Een verkenning in de wereld van het leasen.